ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ
Πότε η επισκόπηση είναι νόμιμη

12. Η επισκόπηση είναι νόμιμη βάσει άδειας επισκόπησης που χορηγείται από το Υπουργικό Συμβούλιο βάσει των διατάξεων του Μέρους αυτού:

Νοείται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται, με ειδοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, να απαγορεύει επισκοπήσεις για οποιοδήποτε συγκεκριμένο μετάλλευμα ή λατομικό υλικό και σε τέτοια περίπτωση άδεια ερευνών, είτε χορηγήθηκε πριν είτε μετά από την ειδοποίηση αυτή, δεν θα εξουσιοδοτεί τον κάτοχο της να επισκοπεί για το μετάλλευμα ή το λατομικό αυτό υλικό, εκτός αν το αντίθετο προβλέπεται ρητά στην άδεια.

Άδειες επισκοπήσεων

13.-(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να χορηγεί άδεια επισκόπησης σε οποιοδήποτε πρόσωπο που ζητά αυτή με τον καθορισμένο τρόπο και με την πληρωμή των καθορισμένων τελών.

(2) Η άδεια επισκόπησης εκδίδεται με τον καθορισμένο τύπο και υπόκειται σε τέτοιους όρους και προϋποθέσεις όπως το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να ορίζει.

(3) Η άδεια επισκόπησης δεν είναι μεταβιβάσιμη και οποιοδήποτε δικαίωμα ή συμφέρον που παρέχεται από αυτήν δεν εκχωρείται εκτός με την προηγούμενη συγκατάθεση του Υπουργικού Συμβουλίου.

(4) Η άδεια επισκόπησης παραμένει σε ισχύ για ένα έτος από την ημερομηνία της έκδοσης της, εκτός αν προηγουμένως ακυρωθεί βάσει των διατάξεων του Νόμου αυτού, αλλά δύναται να ανανεωθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, με τον καθορισμένο τρόπο.

(5) Πρόσωπο που διεξάγει επισκόπηση χωρίς άδεια επισκόπησης ή οποιοσδήποτε κάτοχος άδειας ερευνών ο οποίος παραλείπει να συμμορφωθεί ή παραβαίνει οποιοδήποτε από τους όρους ή προϋποθέσεις της άδειας του για επισκόπηση είναι ένοχος αδικήματος.

Δικαιώματα του κατόχου

14.-(1) Ο κάτοχος άδειας επισκόπησης έχει το δικαίωμα να εισέρχεται και να διεξάγει έρευνες σε οποιαδήποτε γη της Δημοκρατίας και τηρουμένου του εδαφίου (2), σε οποιαδήποτε ιδιωτική γη που περιλαμβάνεται στην άδεια.

(2) Ο κάτοχος άδειας επισκόπησης δεν έχει δικαίωμα να επισκοπεί σε ιδιωτική γη εκτός αν λάβει την προηγούμενη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη ή του κατόχου της:

Νοείται ότι ο κάτοχος, αν αυτό ζητηθεί από τον ιδιοκτήτη ή κάτοχο, δίνει ασφάλεια με το να καταθέτει στον Επιθεωρητή Μεταλλείων τέτοιο ποσό όπως ο Επιθεωρητής Μεταλλείων δυνατό να διατάξει για την πληρωμή αποζημίωσης για τη διασάλευση των δικαιωμάτων επιφάνειας και για οποιαδήποτε ζημιά στη γη ή σε ο,τιδήποτε είναι οικοδομημένο, φυτεμένο, καλλιεργημένο ή που βρίσκεται σε αυτή.

(3) Όταν η συγκατάθεση που απαιτείται δυνάμει του εδαφίου (2) δεν δύναται να ληφθεί, για οποιοδήποτε λόγο, τότε δύναται να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του περί Επιτάξεως Ιδιοκτησίας Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται, υπό την προϋπόθεση ότι ο κάτοχος της άδειας επισκόπησης υποβάλλει στην επιτάσσουσα αρχή πλήρεις λεπτομέρειες της γης, του ιδιοκτήτη ή του κατόχου της, της φύσης των μεταλλευμάτων ή των λατομικών υλικών που προτίθεται να επισκοπήσει και της παρέχει διαβεβαίωση ότι αναλαμβάνει την ευθύνη να της καταβάλει οποιαδήποτε αποζημίωση προβλέπεται από τον προαναφερόμενο Νόμο και προς τούτο της καταθέτει ανάλογη τραπεζική εγγύηση.

(4) [Διαγράφηκε]

Καθήκοντα του κατόχου

15.-(1) Ο κάτοχος άδειας επισκόπησης-

(α) διεξάγει όλες τις επισκοπήσεις επί των γαιών που περιλαμβάνονται στην άδεια του με τρόπο ασφαλή και έντεχνο σύμφωνα με οποιουσδήποτε Κανονισμούς που εκδίδονται βάσει του Νόμου αυτού·

(β) τηρά τέτοια αρχεία και βιβλία και συντάσσει τέτοιες εκθέσεις όπως δυνατό να καθορίζεται·

(γ) επιτρέπει σε κάθε εύλογο χρόνο στον Επιθεωρητή Μεταλλείων ή οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εξουσιοδοτημένο για το σκοπό αυτό από το Υπουργικό Συμβούλιο να επιθεωρεί οποιαδήποτε επισκόπηση και να επιθεωρεί και λαμβάνει αντίγραφα οποιουδήποτε αρχείου και βιβλίου λογαριασμών που τελεί υπό την κατοχή ή τον έλεγχο του κατόχου το οποίο τηράται σε σχέση με την επισκόπηση·

(δ) δεν εκτρέπει ύδωρ από οποιοδήποτε δημόσιο ποταμό, ρυάκι, πηγή, φρέαρ ή υδροροή χωρίς την προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση του Επιθεωρητή Μεταλλείων ή οποιοδήποτε ύδωρ που είναι αντικείμενο ιδιωτικής ιδιοκτησίας χωρίς την προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση του ιδιοκτήτη αυτού·

(ε) πάντοτε έχει υπεύθυνο αντιπρόσωπο που επιβλέπει τις επισκοπήσεις αν ο ίδιος δεν διαμένει προσωπικά στις γαίες που περιλαμβάνονται στην άδεια του ή αρκετά πλησίον σε αυτές ώστε να ασκεί διαρκή επίβλεψη των επισκοπήσεων στις γαίες αυτές.

(2) Ο κάτοχος άδειας ερευνών ο οποίος παραλείπει να συμμορφωθεί ή παραβαίνει οποιαδήποτε διάταξη του εδαφίου (1) είναι ένοχος αδικήματος.

Κυριότητα και διάθεση μεταλλευμάτων ή λατομικών υλικών που εξορύχτηκαν

16.-(1) Μεταλλεύματα ή λατομικά υλικά που εξορύχθηκαν ή λήφθηκαν κατά τη διάρκεια επισκόπησης βάσει άδειας επισκόπησης αποτελούν ιδιοκτησία της Δημοκρατίας και δεν απομακρύνονται από τη γη ή διατίθενται από τον κάτοχο τέτοιας άδειας ή από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο παρά μόνο με τη γραπτή συγκατάθεση του Επιθεωρητή Μεταλλείων, αλλά καμιά διάταξη που περιέχεται στο άρθρο αυτό δεν ερμηνεύεται ότι απαγορεύει σε οποιοδήποτε τέτοιο κάτοχο να αφαιρεί, από καιρό σε καιρό, δείγματα των μεταλλευμάτων ή λατομικών αυτών υλικών σε ποσότητα επαρκή ώστε να καθίσταται δυνατή η δοκιμή τους, η ανάλυση τους ή πειράματα προς το σκοπό εξακρίβωσης των περιεχομένων και της εμπορικής τους αξίας.

Πρόσωπο που απομακρύνει ή διαθέτει οποιαδήποτε μεταλλεύματα ή λατομικά υλικά που εξορύχθηκαν ή λήφθηκαν κατά τη διάρκεια επισκόπησης κατά παράβαση των διατάξεων του εδαφίου αυτού είναι ένοχο αδικήματος.

(2) Ο Επιθεωρητής Μεταλλείων δύναται να εξουσιοδοτεί την απομάκρυνση μεταλλευμάτων ή λατομικών υλικών από τη γη από την οποία έχουν εξορυχθεί ή ληφθεί σε οποιοδήποτε τόπο εγκεκριμένο από αυτόν για ασφαλή φύλαξη, υπό τέτοιους όρους όπως δυνατό να επιβάλει.

(3) Αν ο κάτοχος άδειας επισκόπησης επιθυμεί να κρατήσει ή διαθέσει οποιαδήποτε μεταλλεύματα ή λατομικά υλικά που εξορύχθηκαν ή λήφθηκαν κατά τη διάρκεια επισκόπησης, υποβάλλει αίτηση στον Επιθεωρητή Μεταλλείων με τον καθορισμένο τρόπο και, αν ο Επιθεωρητής Μεταλλείων ικανοποιείται ότι ο κάτοχος αυτός έχει διεξαγάγει μόνο όσες εργασίες είναι εύλογα απαραίτητες για να καταστήσουν αυτόν ικανό να δοκιμάσει τις μεταλλευτικές ή λατομικές δυνατότητες της γης, δύναται να εξουσιοδοτήσει τον αιτητή να κρατήσει και διαθέσει τα μεταλλεύματα ή λατομικά υλικά σε σχέση με τα οποία υποβλήθηκε αίτηση με την πληρωμή του καθορισμένου δικαιώματος εκμετάλλευσης.

(4) Καμιά διάταξη που προνοείται στο άρθρο αυτό δεν εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε μεταλλεύματα ή λατομικά υλικά που εξορύχθηκαν ή λήφθηκαν από οποιαδήποτε γη που αναφέρεται στο εδάφιο (2) του άρθρου 4.

Καταβολή αποζημίωσης από τον κάτοχο άδειας

17.-(1) Κάθε κάτοχος άδειας επισκόπησης κατόπι αίτησης που υποβάλλεται από τον κύριο ή κάτοχο οποιασδήποτε ιδιωτικής γης, διενεργά σε αυτόν τέτοιες πληρωμές που αποτελούν δίκαιη και εύλογη αποζημίωση για οποιαδήποτε διατάραξη των δικαιωμάτων επιφάνειας ή για οποιαδήποτε ζημιά στη γη αυτή ή σε ο,τιδήποτε είναι οικοδομημένο, φυτεμένο, καλλιεργημένο ή ιστάμενο σε αυτήν ως αποτέλεσμα οποιασδήποτε επισκόπησης.

(2) Αν ο κάτοχος αυτός παραλείψει να καταβάλει αποζημίωση όταν απαιτηθεί όπως προαναφέρθηκε ή αν ο κύριος ή κάτοχος δεν ικανοποιείται με την αποζημίωση που προσφέρθηκε, ο κύριος ή κάτοχος αυτός, ανάλογα με την περίπτωση, δύναται να αποταθεί στο Διευθυντή ο οποίος υπολογίζει και ορίζει το ποσό της καταβλητέας αποζημίωσης και γνωστοποιεί στα μέρη το ποσό που επιδικάστηκε με τον τρόπο αυτό.

(3) Αν οποιοδήποτε από τα μέρη δεν ικανοποιείται με την επιδίκαση του Διευθυντή, το μέρος αυτό δύναται, εντός δεκαπέντε ημερών από τη γνωστοποίηση αυτή, να υποβάλει έφεση στο Υπουργικό Συμβούλιο του οποίου η απόφαση επ’ αυτής είναι τελική και αμετάκλητη.

(4) Το ποσό που επιδικάστηκε με τον τρόπο αυτό από το Διευθυντή ή το Υπουργικό Συμβούλιο, ανάλογα με την περίπτωση, καταβάλλεται από τον κάτοχο της άδειας επισκόπησης στο Διευθυντή για λογαριασμό του προσώπου που δικαιούται σε αυτό εντός δεκαπέντε ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία το ποσό της επιδίκασης γνωστοποιείται στον κάτοχο αυτόν.

(5) Αν το ποσό που επιδικάστηκε με τον τρόπο αυτό δεν καταβληθεί εντός του χρόνου που ορίζεται στο εδάφιο (4), το ποσό αυτό δύναται να καταβληθεί από οποιαδήποτε χρήματα που κατατέθηκαν από τον κάτοχο της άδειας επισκόπησης βάσει της επιφύλαξης του εδαφίου (2) του άρθρου 14, και, αν δεν έχουν κατατεθεί χρήματα ή έχουν κατατεθεί ανεπαρκή χρήματα δύναται να ασκηθεί αγωγή στο Δικαστήριο από το πρόσωπο που δικαιούται σε αυτό και το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να αναστείλει την άδεια αυτή επισκόπησης μέχρις ότου πληρωθεί το ποσό που επιδικάστηκε.

(6) Σε οποιαδήποτε διαδικασία στο Δικαστήριο βάσει του εδαφίου (5), πιστοποιητικό υπογραμμένο από τον Διευθυντή που ορίζει το ποσό της αποζημίωσης που επιδικάστηκε, χωρίς περαιτέρω απόδειξη, λαμβάνεται ως αναμφισβήτητη απόδειξη του καταβλητέου ποσού της αποζημίωσης.

Ακύρωση άδειας επισκόπησης

18. Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να ακυρώσει οποιαδήποτε άδεια επισκόπησης αν, κατά τη γνώμη του, ο κάτοχος της παραλείπει να συμμορφωθεί ή να τηρήσει οποιαδήποτε διάταξη του Νόμου αυτού ή οποιωνδήποτε Κανονισμών που εκδόθηκαν βάσει αυτού ή οποιοδήποτε όρο της άδειας αυτής.

Δεν παρέχεται δεύτερη άδεια επισκόπησης για την ίδια περιοχή

19. Καμιά άδεια επισκόπησης δεν χορηγείται σε οποιοδήποτε πρόσωπο σε σχέση με περιοχή για την οποία ήδη υφίσταται άδεια επισκόπησης, αλλά καμιά διάταξη που περιέχεται στο άρθρο αυτό δεν θεωρείται ότι εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε άδεια ερευνών για πετρέλαιο που χορηγήθηκε βάσει των διατάξεων οποιουδήποτε Νόμου εκάστοτε σε ισχύ:

Νοείται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται, αν ικανοποιείται ότι ενεργώντας με τον τρόπο αυτό τα δικαιώματα ή συμφέροντα του κατόχου άδειας επισκόπησης σε σχέση με την περιοχή δεν θα επηρεασθούν δυσμενώς, να χορηγήσει άδεια επισκόπησης σε σχέση με την ίδια περιοχή σε οποιοδήποτε πρόσωπο άλλο από τον κάτοχο αυτό αλλά για μετάλλευμα ή λατομικό υλικό άλλο από αυτό για το οποίο χορηγήθηκε η υφιστάμενη άδεια.

Προτεραιότητα

20.-(1) Αν ληφθεί αίτηση για την ίδια περιοχή ή για επάλληλες περιοχές από δύο ή περισσότερα πρόσωπα κατά την ίδια ημέρα η αίτηση αυτή που λαμβάνεται πρώτη και η οποία συνάδει με τις διατάξεις του Νόμου αυτού ή οποιωνδήποτε Κανονισμών που εκδόθηκαν βάσει αυτού θεωρείται ότι έχει προτεραιότητα έναντι των άλλων.

(2) Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για οποιοδήποτε ζήτημα προτεραιότητας είναι τελική.

Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να κλείει περιοχές για επισκόπηση

21.-(1) Είναι νόμιμο για το Υπουργικό Συμβούλιο, με ειδοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας να κηρύσσει οποιαδήποτε περιοχή κλειστή για επισκόπηση είτε γενικά είτε για οποιοδήποτε συγκεκριμένο μετάλλευμα ή λατομικό υλικό για τέτοια περίοδο που δυνατό να οριστεί στην ειδοποίηση αυτή ή χωρίς ορισμό περιόδου.

(2) Πρόσωπο το οποίο διεξάγει επισκόπηση εντός περιοχής η οποία είναι κλειστή για επισκοπήσεις είναι ένοχο αδικήματος.

(3) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να χορηγεί εξουσιοδότηση υπό τέτοιους όρους που δυνατό να θεωρήσει ορθούς σε οποιοδήποτε πρόσωπο για να διεξαγάγει επισκόπηση σε οποιαδήποτε γη η οποία έχει κηρυχθεί κλειστή για έρευνες.

Επισκόπηση, γεωλογικές έρευνες, κλπ.

21Α. Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε διάταξη που περιέχεται στον παρόντα νόμο, ή σε οποιονδήποτε άλλο Νόμο, ο Διευθυντής έχει σύμφωνα με το νόμο το δικαίωμα όπως-

(α) εισέρχεται σε οποιαδήποτε γη και επισκοπεί αυτήν, διενεργεί γεωλογικές, γεωχημικές και γεωφυσικές έρευνες, περιλαμβανομένων και ερευνών με διατρήσεις, ανασκαφές, ανορύξεις φρεάτων και κάθε άλλης φύσης ερευνών που διεξάγονται προς το σκοπό απόκτησης γεωλογικών γνώσεων και ανακάλυψης μεταλλευτικών σωμάτων·

(β) προνοεί για τη δίοδο όλων των σχετιζόμενων με τους πιο πάνω σκοπούς υλικών και προσώπων·

(γ) προβαίνει σε κάθε άλλη ενέργεια αναγκαία για τους σκοπούς που αναφέρθηκαν, ή συναφή με αυτούς:

Νοείται ότι ο Διευθυντής δεν δύναται να εισέρχεται-

(i) σε οποιαδήποτε κατοικία χωρίς τη γραπτή συναίνεση του κατόχου της·

(ii) σε οποιαδήποτε γη χωρίς τη γραπτή συναίνεση του κατόχου της, εκτός αν δοθεί στον κάτοχο γραπτή προειδοποίηση είκοσι τεσσάρων ωρών·

(iii) σε οποιαδήποτε οικοδομή χωρίς τη γραπτή συναίνεση του κατόχου της εκτός αν ληφθεί η έγκριση του Επάρχου και δοθεί στον κάτοχο γραπτή προειδοποίηση είκοσι τεσσάρων ωρών·

και σε κάθε περίπτωση καταβάλλεται αποζημίωση σύμφωνα με το εδάφιο (2).

(2) Οποιοσδήποτε υφίσταται οποιαδήποτε ζημιά ή βλάβη από την ενάσκηση οποιασδήποτε από τις εξουσίες που παρέχονται από το εδάφιο (1), δικαιούται τέτοιας αποζημίωσης ως ήθελε συμφωνηθεί μεταξύ αυτού και του Επάρχου, ή σε περίπτωση που δεν επέλθει συμφωνία, τέτοιας ως ήθελε καθορίσει το αρμόδιο επαρχιακό δικαστήριο.

(3) Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου-

“Διευθυντής” σημαίνει το Διευθυντή του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης του Υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας, και περιλαμβάνει κάθε πρόσωπο που ενεργεί με εξουσιοδότηση του.

“Έπαρχος” σημαίνει τον Έπαρχο της Επαρχίας στην οποία διεξάγεται οποιαδήποτε επισκόπηση ή έρευνα βάσει του παρόντος άρθρου.